Jongeren in het secundair onderwijs hebben tijdens de schooluren ongeveer 5 uur per week pauze. Deze lesvrije tijd op school is belangrijk om stoom af te laten — zowel voor de jongeren als voor de leerkrachten.
Natuurlijk vullen jongeren een deel van hun lesvrije tijd in met bijpraten, maar toch kan een lange middagpauze wel eens gaan vervelen.
Het heeft dus heel wat voordelen om samen met de jongeren na te denken over een zinvolle, aangename en actieve invulling van hun vrije momenten. Leerlingen kunnen zich zo uitleven en vermaken, het verhoogt de betrokkenheid, het draagt bij tot een betere sfeer, het pestgedrag vermindert, het welbevinden van de leerlingen verhoogt en het is gunstig voor het schoolklimaat. En heel belangrijk: de jongeren zijn minder onrustig en sloom na een actieve pauze.
Wil jij de vrije momenten van jouw leerlingen actief helpen invullen, zonder dat dit voor jou aanvoelt als een extra schoolopdracht — maar misschien ook als wat extra vrije tijd?
Wij zetten je op weg
Keuzemogelijkheden
Ga voor een gevarieerd aanbod met keuzemogelijkheden op maat van je school én je leerlingen. Maak een keuze in organisatievorm, moment, frequentie en aanbod op basis van je eigen voorkeuren, mogelijkheden en interesses (en deze van je school):
Organisatievormen
Kies voor een vrij beweegaanbod (bv. frisbee op een grasveld) waarbij je de verantwoordelijkheid aan de leerlingen geeft — en zij zelf aan de slag kunnen met het beschikbare materiaal. Maak op voorhand wel duidelijke afspraken!
Bij een beweegaanbod met toezicht (bv. middagsport naar keuze met het beschikbare materiaal in de sportzaal) stel je ruimte en materiaal ter beschikking en bewegen de leerlingen in een gecontroleerde omgeving, terwijl een georganiseerd beweegaanbod (bv. middagcompetities, initiaties, speelplaatsanimatie..) volledig opgelegd is.
Moment
Naast de middagpauze zijn er nog heel wat vrije momenten op school. Denk maar aan speeltijden, een (on)verwacht uur studie, een lesvrije periode na de examens … Ook die momenten kan je actief invullen door een beweegaanbod. Geef bijvoorbeeld actieve opdrachten in plaats van studie als een leraar afwezig is.
Frequentie
Kies voor losse initiatieven en nodig eens een team of jeugdbeweging uit. Speel en beweeg samen op tijdstippen die jullie uitkomen. Ga je liever voor een vast aanbod? Wissel dan elke maand af met een nieuwe activiteit waarbij leerlingen zelf de leiding nemen. Hebben jullie op school een getalenteerde danser die gedurende een periode deze skills wil tonen of hebben jullie een handige Harry die graag wil delen hoe je fietsen herstelt? Of plan je liever een sessie freerunning, panna… over de middag? Of misschien gaat jullie voorkeur wel uit naar een organisatie waarbij je elke middag een andere sport aanbiedt? De opties zijn eindeloos!
Aanbod
Om het even welke sport komt in aanmerking. Naast de klassieke sporten als voetbal, volleybal, … kan je ook meer originele varianten aanbieden! Go4orienteering, streethandball , powerplaysoccer /panna, tag rugby, king pong, werpspelen: Kubb, Mölkky, Crossboule, ultimate frisbee, parkour/freerunning, start to run (eventueel samen met de leerkrachten), beweeg-apps (digitale oriëntatie, geocaching, Strava-wandelingen en ‑uitdagingen, TikTok [Gamification]…).
TIP
Zorg voor een gevarieerd aanbod en pas dit regelmatig aan. Start je met een beweegaanbod tijdens de middagpauze? Begin dan met één vaste dag.
ACTIEFTOEZICHT
Het toezicht tijdens deze beweegmomenten hoeft niet altijd een last te zijn. Ga zelf voor ‘Actief toezicht’: dit is afgeleid van het ruimere begrip ‘activerend toezicht’. Het is een begeleidersstijl waarbij de leerkrachten de leerlingen aanzetten tot meer lichaamsbeweging door ‘actief’ toe te zien. Dergelijk actief toezicht geeft aanleiding tot gesprekken en informeel contact tussen leerkrachten en leerlingen. Meer informatie en tips voor ‘actief toezicht’ vind je hier. En in deze brochure vind je nog meer tips om het verschil te maken op de speelplaats.
Wil je aan de slag? Ga dan eerst na bij je leerlingen welke activiteiten hun interesse en voorkeur prikkelen. Dit en nog andere tips vind je alvast in het ‘stappenplan voor de organisatie van middagactiviteiten’.
Wat als
je je liet (ver)leiden door SWEEP?
Laat je leiden door SWEEP — en ga alleen of met je collega’s de uitdaging aan. Onze SWEEP-BOXEN nemen je mee in ons verhaal en helpen je je doel te bereiken.
De BOX‘Wat als… de pauze als vrije tijd zou aanvoelen?’ geeft een insteek om tot een zinvolle, aangename en actieve invulling van de vrije momenten op school te komen. Laat je hierbij verrassen door het gadget in de box!
Maar… zelf creatief zijn mag. Nee, moét! Want onze actieboxen bevatten geen kant-en-klare materialen. Ze geven leerkrachten enkel inspiratie om hun gekozen thema zelf verder uit te werken en aan de slag te gaan met de informatie op onze website.
Jammer, te laat.… Deze box is al uitverkocht.Klaar om iets helemaal nieuw te ontdekken? Hou dan zeker deze pagina in de gaten!
Hoe je van SWEEP een echt succes kan maken?
Lees het hier!Wat alsje nog meer SWEEP in je les of school kon krijgen?
Neem dan zeker een kijkje bij een van onze andere thema’s: